Bharatiya Bhasha Kosh (Multilingual, Devanagari Script) (CHD)
Central Hindi Directorate (CHD)
भंडार (भांडार)
पुं.
कोष, खजाना
संस्कृत: भाण्डारः, कोष्ठः
पंजाबी: भंडार-भांडार
उर्दू: मख़्ज़न
कश्मीरी: बंडारु
सिंधी: भंडारु
मराठी: खजिना
गुजराती: भंडारर, खजानो
कोंकणी: खजिनो, खजानो
नेपाली: ढुकुटी
बंगला: कोष, धनागार
असमिया: राज कोष, भाण्डार
मणिपुरी: पुक्कै
ओड़िआ: कोष, खजण-भंड़ार
तेलुगु: भंडारमु
तमिल: पंडग शालै
मलयालम: खजनावु
कन्नड: खजाने
भंडार (भांडार)
पुं.
अन्नादि रखने का स्थान
संस्कृत: अन्नकोष्ठः
पंजाबी: भंडार-भांडार
उर्दू: ज़ख़ीरा
कश्मीरी: अंबार
सिंधी: NA
मराठी: कोठार, भांडांर
गुजराती: NA
कोंकणी: भंडार
नेपाली: भण्डार
बंगला: भाण्डार (न)
असमिया: भँराल
मणिपुरी: कै
ओड़िआ: कोष, खजणा, भंडार
तेलुगु: भांडारमु
तमिल: उक्किराणम्
मलयालम: कलवर
कन्नड: उग्राण
भँवर
पुं.
जलावर्त
संस्कृत: जलावर्तः
पंजाबी: घुम्मण घेर
उर्दू: गिर्दाब
कश्मीरी: आवलुन
सिंधी: कुनु
मराठी: भोवरा
गुजराती: भ्रमर, वमळ
कोंकणी: भोंवरो
नेपाली: भुमरी, भुँवरी
बंगला: जलाबर्ता, घूर्णि (न)
असमिया: चाकनैया
मणिपुरी: इरै
ओड़िआ: भंउरी, जलाबर्त्ता, घुर्णन
तेलुगु: सुडिगुंडमु
तमिल: चुऴल्
मलयालम: चुऴि
कन्नड: सुळि
भक्ति
स्त्री.
निष्ठा, विश्वास या श्रद्धा
संस्कृत: भक्तिः
पंजाबी: भंगती
उर्दू: अक़ीदत
कश्मीरी: बख्ती
सिंधी: भक्ती/भगिती
मराठी: भक्ती
गुजराती: भक्ति, प्रेम, आदर
कोंकणी: भक्ती
नेपाली: भक्ति, आस्था
बंगला: भक्ति, श्रद्धा
असमिया: भक्ति/भकति
मणिपुरी: भक्ति
ओड़िआ: भक्ति, श्रद्धा, प्रेम, आदर
तेलुगु: भक्ति
तमिल: भक्ति, ईडुपाडु
मलयालम: भक्ति
कन्नड: भक्ति
भगवान
पुं.
परमेश्वर
संस्कृत: भगवान्
पंजाबी: भगवान
उर्दू: अल्लाह
कश्मीरी: बगवान
सिंधी: भगवानु
मराठी: परमेश्वर, देव, भगवान
गुजराती: भगवान, प्रभु, ईश्वर
कोंकणी: देव
नेपाली: ईश्वर, भगवान
बंगला: भगबान
असमिया: भगवान्, भगवेत ईश्वर
मणिपुरी: लाइ, ईश्वर
ओड़िआ: भगबान, प्रभु, इश्वर, परमेश्वर
तेलुगु: भगवंतुडु
तमिल: भगवान्, कडवुळ्
मलयालम: भगवान्
कन्नड: देवरु
भगवान
पुं.
पूज्य/ आदरणीय और महिमाशाली
संस्कृत: भगवान्
पंजाबी: NA
उर्दू: खुदा, माबूद
कश्मीरी: NA
सिंधी: NA
मराठी: पूज्य, आदरणीय
गुजराती: पूज्य, आदरणीय
कोंकणी: पूज्य
नेपाली: पूज्य, मान्य
बंगला: पूज्य, आदरणीय
असमिया: पूज्य, श्रद्धास्पद
मणिपुरी: पूजा तौनिंङाई ओइबा इकाइ खुम ननिंङाई औरबा
ओड़िआ: पूज्य, पुजाष्पद, आदरणीय
तेलुगु: महात्मुडु
तमिल: वणक्कत्तिर् कुरिय
मलयालम: महात्मावु
कन्नड: पूज्य
भड़काना
स.क्रि.
आग को तेज करना, उत्तेजित या क्रुद्ध करना
संस्कृत: सम् + इन्ध्, प्र +कोपय्
पंजाबी: मचाउणा, भड़काउणा
उर्दू: भड़काना, मुशतइल करना
कश्मीरी: हुस द्युन, तुलुन
सिंधी: भड़काइणु
मराठी: भडकविणें, फूसदेणें, उत्तेजित करणें
गुजराती: भडकाववुं, चकमाववुं
कोंकणी: भडकावप, उत्तेजीत करप
नेपाली: दन्काउनु, भङ्काउनु, उत्तेजित गर्नु
बंगला: उसकानो, उत्तेजित करा
असमिया: ज्वलोवा, खंतोला, उत्तोजित कर, खंक तोल
मणिपुरी: मै चाखत्हनबा, शाओगत् हन्बा
ओड़िआ: निंआकु-तेजकरिबा, उद्धिप्त-करिबा, रगेइबा, क्रुद्ध करिबा, उत्तेजित करिबा
तेलुगु: रेचचगोट्टुट
तमिल: नेरुप्पै नन्गुऐरिप
मलयालम: देष्यप्पेटुत्तुक
कन्नड: उत्तेजिसुवुदु
भड़कीला
वि.
जिसमें खूब चमक-दमक हो
संस्कृत: दीप्त
पंजाबी: भड़कीला
उर्दू: ज़र्क़-बर्क़
कश्मीरी: चमकुवुन
सिंधी: भड़कीलो
मराठी: भडक
गुजराती: भडकदार
कोंकणी: भडक
नेपाली: चहकिलो, भड्किलो
बंगला: जमकालो, चटकदार
असमिया: जकमक, रंचङीया
मणिपुरी: अरङ्-अराक्की ओइबा अके अमौगी ओइबा
ओड़िआ: चमक-जुक्त, मुग्ध, जाक-जमक
तेलुगु: तळुकु बेळुकुगल
तमिल: पगट्टान
मलयालम: निरप्पकिट्टार्न्न
कन्नड: होळेयुव
भद्र
वि.
शिष्ट, सभ्य, सुशिक्षित
संस्कृत: भद्र
पंजाबी: साऊ
उर्दू: शाइस्ता
कश्मीरी: रुत मौहन्युव
सिंधी: सखरु, भलो
मराठी: सभ्य, सज्जन, सज्जणु
गुजराती: भद्र, सभ्य
कोंकणी: सभ्य
नेपाली: भद्र, सज्जन
बंगला: भद्र, शिष्ट, सभ्य, साधु
असमिया: भद्र, शिष्ट
मणिपुरी: लैबाक मचा ताबा लाइरिक लाइसू हैबा
ओड़िआ: भद्र, शिष्ट, सभ्य
तेलुगु: मर्याद गल
तमिल: गण्णियमान
मलयालम: संस्कारमुळ्ळ
कन्नड: सभ्य
भरती (भर्ती)
स्त्री.
प्रवेश, दाखिला
संस्कृत: नियोजनम्
पंजाबी: भरती
उर्दू: दाख़िला
कश्मीरी: बॅरती
सिंधी: भरती, भर्ती
मराठी: प्रवेश, दाखल
गुजराती: भरती
कोंकणी: दाखलो
नेपाली: बर्ती, भर्ना
बंगला: भरति, प्रबेश
असमिया: प्रेश
मणिपुरी: चङ्बा, ममिङ् चन्बा
ओड़िआ: भरति, भतिं
तेलुगु: प्रवेशमु, नियामकमु
तमिल: चेर्त्तुक्-कोळ्ळल्
मलयालम: प्रवेशनम्
कन्नड: प्रवेश, दाख्लु
भरती (भर्ती)
स्त्री.
नियुक्ति
संस्कृत: नियोजकः
पंजाबी: भरती
उर्दू: NA
कश्मीरी: NA
सिंधी: NA
मराठी: NA
गुजराती: NA
कोंकणी: NA
नेपाली: नियुक्ति
बंगला: NA
असमिया: NA
मणिपुरी: NA
ओड़िआ: प्रबेश
तेलुगु: NA
तमिल: NA
मलयालम: NA
कन्नड: NA
भरना
स.क्रि.
खाली बरतन आदि में कोई चीज डालना, उड़ेलना, रखना
संस्कृत: पूरय्
पंजाबी: भरना
उर्दू: भरना
कश्मीरी: बरुन
सिंधी: भरणु
मराठी: भरणें
गुजराती: भरवुं, नाखवुं
कोंकणी: भरप
नेपाली: भर्नु, भरी पार्नु
बंगला: भरा, ढाला, राखा
असमिया: भरा, बाक
मणिपुरी: हैजिन्बा, शोकपा, हापचिन्बा
ओड़िआ: भरिबा, ढालिबा, रखिबा
तेलुगु: निंपुट
तमिल: निरप्पुदल्
मलयालम: निरय्क्कुक
कन्नड: तुंबुवुदु
भरना
स.क्रि.
रिक्तता अथवा हानि की पूर्ति करना
संस्कृत: क्षतिं पूरय्
पंजाबी: पूरा करना
उर्दू: पूरा करना
कश्मीरी: NA
सिंधी: NA
मराठी: भरपाई करणें
गुजराती: भरपाई करवुं
कोंकणी: भरपाय करप
नेपाली: क्षतिपूर्ति गर्नु
बंगला: पूर्ति करा
असमिया: क्षति पुरोवा, क्षतिर परिवर्त्ते दिया धन
मणिपुरी: मेन्खत्पा, मेनशिन्बा
ओड़िआ: पूरा-करिबा, क्षति बा-स्थान-पुरण करिबा, समतुल करिबा
तेलुगु: पूरिंचुट
तमिल: ईडु सेय्य
मलयालम: निकत्तुक
कन्नड: पूर्तिमाडुवुदु
भला
वि.
अच्छा, नेक
संस्कृत: भद्र
पंजाबी: भला
उर्दू: भला
कश्मीरी: जान
सिंधी: भलो, चङो, सुठो
मराठी: चांगला, भला
गुजराती: भलुं, सारुं
कोंकणी: बरें
नेपाली: असल, नेक, राम्रो
बंगला: भालो, सत्, साधु
असमिया: भाल, साधु, श्रेष्ठ, भद्र, शांत सद्भाव
मणिपुरी: अफबा
ओड़िआ: भल, सत, उत्तम, जथोचित, जोग्य
तेलुगु: मंचि
तमिल: नल्ल, सादुवान
मलयालम: नल्ल, नेरुळ्ळ
कन्नड: ओळ्ळेय
भला
पुं.
हित, लाभ
संस्कृत: भद्रम्
पंजाबी: भला
उर्दू: NA
कश्मीरी: रुत
सिंधी: भलो, भलाई
मराठी: हित, फायदा
गुजराती: हित, लाभ
कोंकणी: हीत
नेपाली: हित, भलाइ
बंगला: लाभ, हित
असमिया: हित, लाभ
मणिपुरी: याइफबा, कान्नबा
ओड़िआ: हित, लाभ
तेलुगु: मेलु
तमिल: नन्मै, लाबम्
मलयालम: नन्म
कन्नड: हित
भवन
पुं.
प्रासाद, महल, घर, मकान, इमारत
संस्कृत: प्रासादः गृहम्, भवनम्
पंजाबी: इमारत, भवन, उसारी
उर्दू: महल, मकान
कश्मीरी: मॅहल
सिंधी: भवनु
मराठी: प्रासाद, महाल, भवन, इमारत, घर
गुजराती: भवन, महेल, मकान, घर
कोंकणी: महाल, घर
नेपाली: भवन, महल घर, वासस्थान
बंगला: भबन, महल, पाका बाड़ि, इमारत
असमिया: भवन, महल, गृह घर
मणिपुरी: भवन, कोनुङ, युम, युमजाओ
ओड़िआ: भबन, प्रासाद, अट्टालिका, महल, घर, गृह, आवास, आलय
तेलुगु: भवनमु
तमिल: माळिगै, वीडु, कट्टिडम्
मलयालम: भवनम्, कोट्टारम्, वीडु, केट्टिटम्
कन्नड: अरमने, भवन
भविष्य
पुं.
आने वाला समय, भविष्यत् काल
संस्कृत: भविष्यत्
पंजाबी: भविक्ख
उर्दू: मुस्तक़्बिल
कश्मीरी: यिनु वोल वख
सिंधी: भविष्यु, आईंदो, मुस्तक़्बिल
मराठी: भविष्य
गुजराती: भविष्य, नसीब
कोंकणी: भविश्य
नेपाली: भविष्य, आउँदो समय
बंगला: भबिष्य
असमिया: भविष्यत, भावीकाल, आगाम, अनागत
मणिपुरी: वलाक्कदबा मतम
ओड़िआ: भबिष्य, भबिष्यत, भाबी, आगमी
तेलुगु: भविष्यत्तु, भावि
तमिल: ऐदिर् कालम्
मलयालम: भावि
कन्नड: मुंबरुव काल, भविष्यत्काल
भव्य
वि.
सुंदर और प्रभावशाली, शानदार
संस्कृत: भव्य
पंजाबी: शानदार
उर्दू: शानदार
कश्मीरी: शानदार
सिंधी: शानदार
मराठी: भव्य
गुजराती: भव्य, प्रभाव-शाळी
कोंकणी: भव्य
नेपाली: भव्य, सानदार
बंगला: भव्य (ब्ब)
असमिया: भव्य, प्रभावशाली, डाँगर-दील, शिष्ट
मणिपुरी: चंखोन्ना चाउना फजबा
ओड़िआ: प्रभाबशाली, सुंदर, प्रतिपत्तिशाली
तेलुगु: भव्यमैन
तमिल: गंबीरमान, ऐऴिलुडैय
मलयालम: भव्यम्, प्रौढ़ियुळ्ळ
कन्नड: भव्य
भाँपना
स.क्रि.
रंग-ढंग से जान लेना, ताड़ लेना
संस्कृत: अनु मी
पंजाबी: भांपणा
उर्दू: भाँपना
कश्मीरी: च़ेनुन
सिंधी: भांपणु, ताड़णु
मराठी: ताडणें
गुजराती: ओळखवुं
कोंकणी: अदमास करप
नेपाली: अड्कल गर्नु, लख काट्नु, लख्नु
बंगला: ठाओरानो, आँचकरा
असमिया: अनुमान कर, धारणा-कर
मणिपुरी: फाओबा, खङ्बा
ओड़िआ: अनुमान-करिबा, बिबेचना-करिबा, अंदाज-करिबा
तेलुगु: पसिकट्टुट
तमिल: ऊहिक्क
मलयालम: ऊहिच्चरियुक
कन्नड: ग्रहिसुवुदु
भागना
अ.क्रि.